تعریف رشته
رشته مامایی یکی از رشتههای مهم زیرمجموعه علوم پزشکی در وزارت بهداشت و درمان است که صرفاً داوطلبان خانم با شرکت در کنکور سراسری رشته علوم تجربی میتوانند آن را انتخاب کنند. رشته مامایی با تربیت نیروی انسانی متعهد، عالم، متخصص و ماهر در عرصههای مختلف خدمات مامایی و بهداشت باروری گسترشیافته است. با هدف حفظ و ارتقاء سطح سلامت زنان، مادران، نوزادان، کودکان، نوجوانان، یائسهها و سالمندان این رشته در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا مطرح میباشد که دانشآموختگان، آخرین دستاوردهای علمی آموزشهای نظری و بالینی ضروری را دریافت کرده و باکیفیت عالی و دارای دانش نظری و مهارتهای بالینی مطلوب فارغالتحصیل شدهاند.
هدف رشته مامایی
تربیت کارشناسان متعهد در زمینه آموزش و خدمات مامایی بهطوریکه با کارآیی و مهارت لازم بتوانند به ارائه خدمات گسترده بهداشتی و مامایی جهت تأمین سلامت مادران و کودکان بپردازند.
تاریخچه رشته مامایی
بر اساس مدارک و مستندات از قرنها پیش پزشک یونانی به نام هیپوکرات، برنامه آموزش مامایی را در قرن پنجم قبل از میلاد شروع کرد. سرانوس پزشک رومی در قرن دوم میلادی مشخصات یک مامای خوب را تحصیل و دسترسی به دانش مامایی تعیین کرد. کتاب او تا سال 1500 میلادی مورداستفاده قرار میگرفت. در سال 1452 میلادی آلمان اولین قانون مامایی برای زایمان را تصویب کرد. در ایالت متحده در سالهای 1921 تا 1929 آموزش و صدور مجوز کار برای ماماها انجام شد و بهتدریج آموزشکدههای مامایی تأسیس شد. تاریخچه این رشته در ایران به 100 سال قبل برمیگردد. اولین بار در سال 1298 نصیرالدوله، وزیر فرهنگ، مدرسه فرانکو پرشین را به دارالمعلمات تبدیل کرد. ده نفر از شاگردان این مدرسه، هفته ای ۳ روز در بیمارستان زنان مشغول به قابلگی و درمان امراض میشدند که پایه آموزش مامایی بهصورت علمی در ایران بود و بهاینترتیب، اولین آموزشگاه مامایی به نام ”مدرسه قابلگی“ با ده نفر شاگرد در بیمارستان زنان سابق شهر تهران تأسیس شد. اولین آموزشگاه عالی مامایی با اعطای مدرک معادل لیسانس بهعنوان یکی از شعب مدرسه طب در سال 1۳0۸ آغاز به کارکرد.
به دنبال سه سال تعطیلی انقلاب فرهنگی از آغاز سال 1۳62 آموزشگاه به نام ”مدرسه عالی مامایی “ شروع به کار کرد و در سال 1365 پس از انتقال آموزش گروههای پزشکی از آموزش عالی به وزارت بهداشت، دانشکدههای پرستاری و مامایی تأسیس شد و با تأسیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران، رشته مامایی به فعالیت پرداخت.
تاریخچه رشته مامایی در کرمان
این دانشکده در سال ۱۳۴۱ توسط اداره کل بهداری استان کرمان با پذیرش ۱۸ دانشجو در مقطع معادل کارشناسی پرستاری فعالیت خود را آغاز نمود و اولین گروه در سال ۱۳۴۴ فارغ التحصیل شدند. ازسال ۱۳۶۱ با تغییر نام آموزشگاه به مجتمع آموزشی و پژوهشی، با پذیرش دانشجو در مقطع کاردانی مامایی و سایر رشته ها فعالیت نمود. ازسال۱۳۶۲ با تغییر نام مجتمع آموزشی، پژوهشی به دانشکده پرستاری ومامایی رازی به کار خود ادامه داد و از سال ۱۳۶۵ پذیرش کارشناسی ناپیوسته مامایی را آغاز کرد و سایر رشته های مرتبط از سال ۱۳۶۵ به دانشکده پزشکی انتقال یافتند.
مشخصات کنونی: دانشکده پرستاری و مامایی از بهمن ماه سال ۱۳۸۳ در ساختمان جدید واقع در پردیزه دانشگاه علوم پزشکی کرمان مستقر گردیده است.
مقاطع تحصیلی و گرایشهای رشته مامایی:
این رشته در حال حاضر در مقاطع کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد مشاوره و مامایی و دکتری در داخل کشور ارائه میگردد. تعداد واحدهای موردنیاز برای گذراندن رشته مامایی در مقطع کارشناسی پیوسته حدود 130 واحد است که شامل ۲۰ واحد دروس عمومی، ۲۰ واحد دروس پایه و 72 واحد دروس تخصصی الزامی، 2 واحد دروس تخصصی اختیاری و ۱۶ واحد کارآموزی هست. دوره کارآموزی هر درس در بخش یا درمانگاهها و زایشگاهها با سرپرستی مربی بهطور مقطعی همزمان با گذراندن واحد نظری ارائه میگردد.
فارغ التحصیلان دارای مدرک کارشناسی این رشته برای مقطع ارشد میتوانند در گرایشهای رشته مامایی (مشاوره در مامایی و مامایی) یا در یکی از زیر مجموعههای علوم پزشکی مانند علوم تشریحی، علوم تغذیه، آموزش بهداشت، اکولوژی انسانی، سلامت سالمندی، ژنیتک انسانی، ارشد علوم تغذیه و... تحصیل کنند.